Ерте гестоз жүкті әйелдердегі ауыр неврологиялық бұзылулардың себебі ретінде: әдебиетке шолу және клиникалық жағдай
DOI:
https://doi.org/10.37800/RM.3.2022.87-95Кілт сөздер:
жүктілік, ерте гестоз (ЕГ), жүкті әйелдердің құсуы (ЖҚ), асқынулар, Вернике энцефалопатиясы (ВЭ), емдеу, В1 дәрумені (тиамин)Аңдатпа
Өзектілігі: қазіргі заманғы медицина ғылымының елеулі жетістіктеріне қарамастан, дәрігерлердің практикалық жұмысында диагностика мен емдеу үшін жеткілікті күрделі жағдайлар орын алады, бұл медицинаның әртүрлі салаларында үлкен хабардарлықты қажет етеді. Мұндай жағдайларға жүкті әйелдердің құсуы жатады (АХЖ-10 - O21; лат.
hyperemesis gravidarum) - жүктіліктің бірінші жартысындағы ерте гестозға (ЕГ) жататын патологиялық жағдай. Бұл асқыну жүктіліктің жиі кездесетін белгілеріне жатады, бірақ кейбір жағдайларда стационарлық емдеу қажет, және,
әдетте, жүкті әйелдерде құсудың ертерек басталуы оның неғұрлым ауыр ағымын анықтайды. Вернике энцефалопатиясы (ВЭ) – сирек кездесетін ауыр неврологиялық синдром – жүкті әйелдердің шамадан тыс құсуының асқынуы болуы мүмкін. Бастапқы буын дәрігерлердің осы белгілерге немқұрайлы және кәсіби емес көзқарасы әйел мен бала үшін
қайғылы салдарға әкелуі мүмкін.
Зерттеудің мақсаты – Вернике энцефалопатиясына, диагноз қою критерийлеріне және осы патологияны емдеу бағытына қатысты медициналық қауымдастықтың клиникалық хабардарлығын арттыру.
Әдістері: 2010-2019 жылдар кезеңінде ВЭ патогенезі, диагностикасы және емдеу бойынша арнайы әдебиеттерге талдау жүргізілді. ВЭ асқынған ауыр ерте гестоздың клиникалық жағдайы бойынша медициналық құжаттамаға талдау ұсынылған.
Нәтижелер: ВЭ симптомдардың үштігімен көрінеді: офтальмоплегия, атаксия, Корсаков синдромы. ВЭ-нің елеулі асқынулары ұрықтың мүмкін патологиялары, атап айтқанда туа біткен даму кемістігі болып табылады. ВЭ болжамы диагноздың уақтылығына және емдеудің басталуына байланысты. Жүкті әйелдердің (20% -дан астам) және ұрықтың (50%) жоғары аурушаңдығы (80%) және өлім-жітімі осы патологияны егжей-тегжейлі зерттеуге итермелейді. Аурудың ерте кезеңдерінде дәрумендерді (тиаминді) парентеральды енгізу жүкті әйелдің ағзасын толық қалпына келтіруге ықпал етеді. Қарқынды терапия аясында монопрепарат түрінде үлкен дозаларда тиаминді ұзақ уақыт қолданудың тиімділігі көрсетілген.
Қорытынды: Тиаминді басқа қарқынды терапия құралдарымен бірге уақтылы қолдану ми қабы асты құрылымдарының зақымдануын, пациенттер мен олардың балаларының мүгедектігін қауіпсіз болдырмауға мүмкіндік береді.
Библиографиялық сілтемелер
Запорожан В.М., Чайка В.К., Маркін Л.Б. та ін Акушерство та гінекологія: Національний підручник Т. 1: Акушерство – К.: ВСВ «Медицина», 2013. – 1032 с. [Zaporozhan V.M., Chaika V.K., Markin L.B. ta in Akusherstvo ta hinekolohiia: Natsionalnyi pidruchnyk T. 1: Akusherstvo – K.: VSV «Medytsyna», 2013. – 1032 s.].
WHO recommendations on antenatal care for a positive pregnancy experience. Женева: ВООЗ; 2017 р. https://www.who.int/publications-detail-redirect/9789241549912].
Drossman D.A., Hasler W.L. Rome IV. Functional GI disorders: disorders of gut-brain interaction. Gastro- enterology., 2016; 150(6): 1257–61. https://doi.org/10.1053/j.gastro.2016.03.035.
Flynn А, Macaluso M, D’Empaire I, Troutman MM. Wernicke’s encephalopathy: Increasing clinician awareness of this serious, enigmatic, yet treatable disease. Prim Care Companion CNS Disord. 2015;17(3). DOI: 10.4088/PCC.14r01738.
Матвієнко Ю. Енцефалопатія Верніке. 2011. Медицина світу. Український медичний портал. [Matviienko Yu. Entsefalopatiia Vernike. 2011. Medytsyna svitu. Ukrainskyi medychnyi portal]. http://msvitu.com/archive/2011/october/article-3.php
Борисенко О.А. ,. Зайцева Т.А,. Шапошникова А.В, Кудинова С.Г. Энцефалопатия Вернике у беременной. Психоневрологія та нейропсихіатрія., 2018; 6 (98): 50-53. [Borysenko O.A. ,. Zaitseva T.A,. Shaposhnykova A.V, Kudynova S.H. Эntsefalopatyia Vernyke u beremennoi. Psykhonevrolohiia ta neiropsykhiatriia., 2018; 6 (98): 50-53]. https://neuronews.com.ua/ru/archive/2018/6%2898%29/pages-50-52/encefalopatiya-vernike-u-beremennoy-#gsc.tab=0.
The American College of Obstetricians and Gynecologists. Practice bulletin summary N 153. Nausea and vomiting of pregnancy. Obstet. Gynecol., 2015; 126(3): 687–68. DOI: 10.1097/01.AOG.0000471177.80067.19.
Жабченко І.А.. Олешко В.Ф. Роль гормонального та обмінного дисбалансу в розвитку порушень обтураційної функції шийки матки та способи його корекції. Медичні аспекти здоров’я жінки., 2017; 2(107): 1-11. [Zhabchenko I.A.. Oleshko V.F. Rol hormonalnoho ta obminnoho dysbalansu v rozvytku porushen obturatsiinoi funktsii shyiky matky ta sposoby yoho korektsii. Medychni aspekty zdorovia zhinky., 2017; 2(107): 1-11].
Жабченко І.А. Магній в акушерській практиці: відомі факти та нові можливості. Медичні аспекти здоров’я жінки., 2019; 1-2(122-123): 32-8. [Zhabchenko I.A. Mahnii v akusherskii praktytsi: vidomi fakty ta novi mozhlyvosti. Medychni aspekty zdorovia zhinky., 2019; 1-2(122-123): 32-8]. https://mazg.com.ua/ua/archive/2019/1-2%28122-123%29/pages-32-38/magniy-v-akusherskiy-praktici-vidomi-fakti-ta-novi-mozhlivosti-
Жабченко І.А., Олешко В.Ф., Магомедов О.М. Роль сполучної тканини та деяких мікроелементів у розвитку істміко-цервікальної недостатності. Збірник наукових праць Асоціації акушерів-гінекологів України. – К.: Полиграф плюс. 2016; 2 (38):188 – 193 [Zhabchenko I.A., Oleshko V.F., Mahomedov O.M. Rol spoluchnoi tkanyny ta deiakykh mikroelementiv u rozvytku istmiko-tservikalnoi nedostatnosti. Zbirnyk naukovykh prats Asotsiatsii akusheriv-hinekolohiv Ukrainy. – K.: Polyhraf plius. 2016; 2 (38):188 - 193]. https://repo.odmu.edu.ua/xmlui/bitstream/handle/123456789/8714/ZAKHARENKO.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Жабченко І.А., Корнієць Н.Г., Тертична-Телюк С.В. Вплив мікронутрієнтного статусу на перебіг вагітності у жінок-переміщених осіб. Здоровье женщины., 2018. 10(136): 56-60. [Zhabchenko I.A., Korniiets N.H., Tertychna-Teliuk S.V. Vplyv mikronutriientnoho statusu na perebih vahitnosti u zhinok-peremishchenykh osib. Zdorove zhenshchynы., 2018. 10(136): 56-60]. doi 10.15574/HW.2018.136.56.
Schabelman E, Kuo D. Glucose before thiamine for Wernicke encephalopathy: a literature review. J Emerg Med. 2012; 42:488-494. https://doi.org/10.1016/j.jemermed.2011.05.076 .
Zhang SQ, Guan YT. Acute bilateral deafness as the first symptom of Wernicke encephalopathy. AJNR Am J Neuroradiol. 2012; 33: E44-Е45. https://doi.org/10.3174/ajnr.A3040.
Kattah JC. The Spectrum of vestibular and ocular motor abnormalities in thiamine deficiency. Curr Neurol Neurosci Rep. 2017; 17:40. https://doi.org/10.1007/s11910-017-0747-9.
Herrell HE. Nausea and vomiting of pregnancy. Am Fam Physician. 2014; 89:965-970. https://www.aafp.org/afp/2014/0615/p965.html.
Galvin R, Bråthen G, Ivashynka A, Hillbom M, Tanasescu R, Leone MA. EFNS guidelines for diagnosis, therapy and prevention of Wernicke encephalopathy. Europ J of Neurol. 2012; 17:1408-1418. https://doi.org/10.1111/j.14681331.2010.03153.x.
Жүктеулер
Жарияланды
Дәйексөзді қалай келтіруге болады
Журналдың саны
Бөлім
Лицензия
Осы журналда жарияланған мақалалар тек коммерциялық емес пайдалануды қарастыратын CC BY-NC-ND 4.0 (Creative Commons Attribution - Non Commercial - No Derivatives 4.0 International) лицензиясы бойынша лицензияланады. Бұл лицензия бойынша пайдаланушылар авторлық құқықпен қорғалған материалды көшіруге және таратуға құқылы, бірақ оларды коммерциялық мақсатта өзгертуге немесе пайдалануға рұқсат етілмейді. Лицензиялау туралы толық ақпаратты https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ сайтында алуға болады.
