Жасөспірім жүктілерге акушерлік-гинекологиялық көмекті жақсарту жолдары

Авторлар

  • А.К. Аязбеков
  • Р.Г. Нурхасимова
  • Д.Д. Мирзахметова Учреждение «Международный казахско-турецкий университет имени Х.А. Ясави» Туркестан, Республика Казахстан
  • Ж.Е. Торгаутова
  • Г.Ш. Искакова

DOI:

https://doi.org/10.37800/RM.2.2024.7-13

Кілт сөздер:

Жасөспірімдік жүктілік, жүктілікке дайындық, кәмелетке толмағандардың акушерлік қызметі, экстрагениталды аурулар, жастар орталығы, репродуктивті денсаулық

Аңдатпа

Өзектілігі: Соңғы жылдары жыныстық дебют жасының төмендеуіне, жасөспірімдердің жыныстық белсенділігінің артуына және олардың контрацепция мәдениетінің төмен болуына байланысты жасөспірімдер арасында жүктілік саны артып келеді. Халықаралық отбасын жоспарлау  федерациясы мәліметі бойынша жыл сайын әлемде 15 млн жасөспірімдердегі жүктілік босанумен аяқталады. Айта кету керек, жүктілік, ең алдымен, бүкіл ағзаға жүктеме, босану кезіндегі жасөспірім аналардың өлімі 20-25 жас аралығындағы бірінші босанушыларға қарағанда үш есе жоғары. Жасөспірім қыздарадан туылған балалар, әдетте, дене салмағының жеткіліксіздігімен және көптеген патологиялармен туылады.

Зерттеудің мақсаты – ұрықтану ,жүктілік және дені сау бала босану мақсатында Түркістан облысында жүкті жасөспірімдерді босануға дайындық ерекшеліктерін зерттеу, жасөспірімдерді, әсіресе жүкті әйелдерді мамандандырылған медициналық қамтуды арттыру.

Материалдар мен әдістері: Облыстық перинаталдық орталық №3-те босанғаннан кейінгі кезеңде 181 жасөспірім әйелдер арасында сауалнама жүргізу арқылы социологиялық зерттеу жүргізілді. Сауалнамада жүктілікке дейінгі дайындықтан хабардар болу, жалпы денсаулық жағдайынан хабардар болу, жүкті жасөспірімдердің ерте еспке тұру және денсаулық үшін бірлескен жауапкершілік мәселесіне қатынасы, сондай-ақ жасөспірімдерге медициналық көмектің қолжетімділігіне кедергі келтіретін факторлар зерттелді.

Нәтижелері: Түркістан облысында соңғы 5 жылда жасөспірімдер арасында босану  деңгейі тұрақты түрде жоғары, ол 2,1-3,1% құрайды (облыстағы барлық босанғандардың). Сонымен қатар,бұл босанушы топ ерекшелігі-ЭГЗ жоғары деңгейі (1 жүкті әйелге 1,4 нозология), сондай-ақ әлеуметтік-материалдық қорғалмаған: жасөспірімдердің тек 62,8% некеде болды, олардың барлығы дерлік оқушы статусына ие болды. Босанудағы 181 жас әйелдің тек 33-і (18,2%) ғана жүктілікке дейінгі дайындықтан өткені анықталды бұл өз кезегінде ұрықтану, жүктілік және дені сау баланы босану үшін өте маңызды.

Қорытынды: Жүргізілген социологиялық зерттеу жасөспірім жүктілерді жүктілік алды дайындықпен қамтуға әсер ететін факторларды анықтауға мүмкіндік берді. Жүкті әйелдердің әлеуметтік жағдайы олардың медициналық көмекке жүгінуіне ең күшті мотивациялық фактор болып шықты, өйткені некеге тұрмаған жасөспірімдер медициналық бақылауға бейім емес.

Библиографиялық сілтемелер

Всемирная организация здравоохранения. Подростковая беременность. Бюллетень ВОЗ. 2020;68.

World Health Organization. Teen pregnancy. Bjulleten' VOZ. 2020;68. (in Russ.)

http://vestnik.mednet.ru/content/view/1141/30/lang,ru/

Самчук П.М., Розалиева Ю.Ю. Течение беременности и родов у первородящих подростков в современных условиях. Международный научно-исследовательский журнал. 2019;9(87):85-89.

Samchuk PM, Rozalieva JuJu. The course of pregnancy and childbirth in primiparous adolescents in modern conditions. Mezhdunarodnyj nauchno-issledovatel'skij zhurnal. 2019;9(87):85-89. (in Russ.)

https://doi.org/10.23670/IRL.2019.87.9.014

Tahere H, Sanaz M, Shahla M, Sakineh M, Eesa M, Mojgan M. Adolescent pregnant women’s health practices and their impact on maternal, fetal and neonatal outcomes: a mixed method study protocol. Reprod Health. 2019;16:45.

https://doi.org/10.1186/s12978-019-0719-4

Баринов С.В., Писклаков А.В., Шамина И.В., Тирская Ю.И., Дудкова Г.В., Островская О.В., Фрикель Е.А., Дворецкая В.В., Дарбинян А.Э. Особенности течения беременности, родов и перинатальные исходы у женщин подросткового возраста Омского региона. Репродукт здоровье детей и подростков. 2018;4(14):23-31.

https://doi.org/10.24411/1816-2134-2018-14002

Barinov SV, Pisklakov AV, Shamina IV, Tirskaja JuI, Dudkova GV, Ostrovskaja OV, Frikel' EA, Dvoreckaja VV, Darbinjan AJe. Features of the course of pregnancy, childbirth, and perinatal outcomes in adolescent women in the Omsk region. Reprodukt zdorov'e detej i podrostkov. 2018;4(14):23-31. (in Russ.)

https://doi.org/10.24411/1816-2134-2018-14002

Здоровье населения Республики Казахстан и деятельность организаций здравоохранения в 2018 году: Статистический сборник. – Нур-Султан, 2019.

Health of the population of the Republic of Kazakhstan and the activities of healthcare organizations in 2018: Statistical collection. – Nur-Sultan, 2019. (in Russ.)

https://cyberleninka.ru/article/n/geneticheskie-faktory-riska-razvitiya-semeynyh-form-intrakranialnyh-anevrizm-golovnogo-mozga-obzor-literatury

Михайлин Е.С. Научное обоснование системы организации комплексной медико-социальной помощи несовершеннолетним беременным женщинам, решившим сохранить ребенка в условиях мегаполиса. J Sib Med Sci. 2015;1:7-11.

Mihajlin ES. Scientific substantiation of the system of organizing comprehensive medical and social assistance to underage pregnant women who have decided to keep the child in a metropolitan area. J Sib Med Sci. 2015;1:7-11 (in Russ.)

https://www.ds470.ru/wp-content/uploadsA7.2-.pdf

Всемирная организация здравоохранения. Ранние браки, беременность в подростковом и молодом возрасте. Доклад Секретариата ВОЗ, 10 марта 2012. – 65 Сессия ВОЗ, пункт 13.4.

World Health Organization. Early marriages, pregnancy in adolescence and young adulthood. Report of the WHO Secretariat, 10 March 2012. – 65 WHO Session, paragraph 13.4. (in Russ.)

https://apps.who.int/gb/ebwha/pdf_files/WHA65/A65_13-ru.pdf

Ghazanfarpour M, Khadivzadeh T, Rajab Dizavandi F, Kargarfard L, Shariati Kh, Saeidi M. The Relationship between Abuse during Pregnancy and Pregnancy Outcomes: An Overview of Meta–Analysis. Int J Pediatr. 2018;6(10):8399-8405.

https://ijp.mums.ac.ir/article_11019.html

Демографический ежегодник Туркестанской области. Статистический сборник 2014-2018. Шымкент, 2019;92.

Demographic yearbook of the Turkestan region. Statistical collection 2014-2018. Shymkent, 2019;92. (in Russ.)

https://stat.gov.kz/ru/region/turkestan/collections/

Лорей А.А., Миров И.М., Девятова И.М. Особеннноcти течения беременности и родов у юных женщин. Росс Мед-биол вестник им. Акад И.И. Павлова 2016;12(24):28-36.

Lorej AA, Mirov IM, Devjatova IM. Peculiarities of pregnancy and childbirth in young women. Ross Med.-biol vestnik im Akad I.I. Pavlova. 2016;12(24):28-36. (in Russ.)

https://medlabexpress.kz/ru/vedenie-beremennosti

Пустотина О.А. Прегравидарная подготовка. Мед Совет. 2017;13:64-70.

Pustotina OA. Pregravid preparation. Med Sovet. 2017;13:64-70. (in Russ.)

https://www.medsovet.pro/jour/article/view/locale=ru_RU

Всемирная организация здравоохранения. Глобальная стратегия охраны здоровья женщин, детей и подростков (2016–2030 гг.): развитие детей раннего возраста. Доклад Генерального директора.

World Health Organization. Global Strategy for Women's, Children's and Adolescents' Health (2016–2030): Early Childhood Development. Report of the Director General. (in Russ.)

https://www.who.int/ru/publications/i/item/A71-19

Deardorff J, Hoyt LT, Carter R, Shirtcliff EA. Next Steps in Puberty Research: Broadening the Lens toward understudied Populations. J Res Adolesc. 2019;29(1):133-154.

https://doi.org/10.1111/jora.12402

Ипполитова М.Ф., Михайлин Е.С., Иванова Л.А. Медико-социальная помощь несовершеннолетним при беременности, родах и в послеродовом периоде. Педиатр. 2018;5(9):75-93.

Ippolitova MF, Mihajlin ES, Ivanova LA. Medical and social assistance to minors during pregnancy, childbirth and the postpartum period. Pediatr. 2018;5(9):75-93. (in Russ.)

https://cyberleninka.ru/article/n/mediko-sotsialnaya-pomosch-nesovershennoletnim-pri-beremennosti-rodah-i-v-poslerodovom-periode

Sanyaolu A, Okorie C, Qi X, Locke J, Rehman S. Childhood and Adolescent Obesity in the United States: A Public Health Concern. Glob Pediatr Health. 2019;6:2333794X19891305.

https://doi.org/10.1177/2333794X19891305

Жүктеулер

Жарияланды

30.06.2024

Дәйексөзді қалай келтіруге болады

[1]
Аязбеков, А., Нурхасимова, Р. , Мирзахметова, Д., Торгаутова, Ж. and Искакова, Г. 2024. Жасөспірім жүктілерге акушерлік-гинекологиялық көмекті жақсарту жолдары. Репродуктивті медицина. 2 (Jun. 2024), 7–73. DOI:https://doi.org/10.37800/RM.2.2024.7-13.

Журналдың саны

№ 2 (2024): Репродуктивтi медицина

Бөлім

Статьи

Лицензия

Авторлық құқық (c) 2024 Жариялауға қабылданған қолжазбаға құқықтар журналдың баспагеріне беріледі. Материалдың толық немесе бір бөлігін қайта басып шығару кезінде автор осы журналдағы негізгі басылымға сілтеме жасауы керек.

Creative Commons License

Бұл жұмыс Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 бүкіл әлем бойынша .

Осы журналда жарияланған мақалалар тек коммерциялық емес пайдалануды қарастыратын CC BY-NC-ND 4.0 (Creative Commons Attribution - Non Commercial - No Derivatives 4.0 International) лицензиясы бойынша лицензияланады. Бұл лицензия бойынша пайдаланушылар авторлық құқықпен қорғалған материалды көшіруге және таратуға құқылы, бірақ оларды коммерциялық мақсатта өзгертуге немесе пайдалануға рұқсат етілмейді. Лицензиялау туралы толық ақпаратты https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ сайтында алуға болады.