Индукторы ангиогенеза и их влияние на эндометрий: обзор литературы

А.Б.  Мусаепова; Я.Г.  Турдыбекова; И.Л.  Копобаева; Б.Б.  Рахимова

doi:10.37800/RM.2.2024.60-67

Авторлар

А.Б. Мусаепова НАО "КМУ"
Я.Г. Турдыбекова
И.Л. Копобаева
Б.Б. Рахимова

DOI:

https://doi.org/10.37800/RM.2.2024.60-67

Кілт сөздер:

эндометрия, ангиогенез, ангиогенез индукторлары

Аңдатпа

Өзектілігі: Ангиогенез индукторларының жұқа эндометрияға әсерін зерттеу эндометрия қалыңдығының жеткіліксіздігімен байланысты жағдайларды түсіну және жою үшін өте маңызды. Жіңішке эндометрия бедеулікті емдеуде қиындықтар тудыруы мүмкін, әсіресе имплантация сәтсіз болған жағдайда. Қан тамырларының дамуы, эндометриялық денсаулық және репродуктивті сәттілік арасындағы күрделі байланысты егжей-тегжейлі түсіну үшін ангиогенез индукторларының жұқа эндометрияға әсері туралы түсінік алу маңызды. Жұқа эндометрия контекстіндегі ангиогенездің механизмдерін түсіну арқылы зерттеушілер мен клиникалар эндометрияның қалыңдығын арттыру, оның сезімталдығын жақсарту және бедеулікті емдеуді оңтайландыру үшін мақсатты араласуларды жасай алады.

Зерттеудің мақсаты – ангиогенез индукторларының эндометрий қалыңдығына әсер ету дәрежесін анықтау.

Материалдар мен әдістері: Мақсатқа жету үшін PubMed, Web of Science, Google Scholar базаларында "эндометрий", "ангиогенез", "ангиогенез индукторлары" кілт сөздері бойынша іздеу жүргізілді. Егжей-тегжейлі талдаудан кейін шолуға 2014-2024 жылдар аралығында жарияланған 37 ашық қол жетімді әдеби дереккөздердің материалдары енгізілді.

Нәтижелер: Шолу нәтижелерін талдау эндометрий мен ангиогенез арасындағы байланыс репродуктивті медицина саласында көбірек қызығушылық тудыратынын көрсетеді. Ангиогенез механизмдерін және оны эндометрияда тудыратын факторларды анықтау етеккір, имплантация және басқа репродуктивті функциялармен байланысты процестерді түсіну үшін өте маңызды.

Қорытынды: Эндометрий ангиогенезі мен оның индукторларына бағытталған зерттеулердің ағымдағы көлемін жан-жақты зерттеу және талдау оның репродуктивті денсаулыққа тигізетін әсерін және клиникалық тәжірибе мен терапияға ықтимал әсерін көрсетеді және репродуктивті медицина мен молекулалық генетика саласындағы қосымша зерттеулердің негізі болып табылады.

Библиографиялық сілтемелер

Liu Z, Hong Z, Qu P. Proteomic Analysis of Human Endometrial Tissues Reveals the Roles of PI3K/AKT/mTOR Pathway and Tumor Angiogenesis Molecules in the Pathogenesis of Endometrial Cancer. BioMed Res Int. 2020;2020:5273969.

https://doi.org/10.1155/2020/5273969

Boldeanu L, Dijmărescu Al, Radu M, Siloşi CA, Popescu-Drigă MV, Poenariu IS, Siloşi I., Boldeanu MV, Novac MB, Novac LV. The role of mediating factors involved in angiogenesis during implantation. Rom J Morphol Embryol. 2021;61(3):665-672.

https://doi.org/10.47162%2FRJME.61.3.04

Dudley AC, Griffioen AW. Pathological angiogenesis: mechanisms and therapeutic strategies. Angiogenesis. 2023;26(3):313-347.

https://doi.org/10.1007/s10456-023-09876-7

Ma Q, Reiter RJ, Chen Y. Role of melatonin in controlling angiogenesis under physiological and pathological conditions. Angiogenesis. 2020;23(2):91-104.

https://doi.org/10.1007/s10456-019-09689-7

Guo X, Yi H, Li TC, Wang Y, Wang H, Chen X. Role of Vascular Endothelial Growth Factor (VEGF) in Human Embryo Implantation: Clinical Implications. Biomolecules. 2021;11(2):253. https://doi.org/10.3390/biom11020253

Chumak ZV, Shapoval MV, Nadvorna ОМ, Zhovtenko OV. Expression of markers of hypoxia, angiogenesis, as microcirculatory-tissue factors in proliferative processes of the endometrium. Actual Problems of Pediatrics, Obstetrics and Gynecology. 2021;4(2):197-202. https://doi.org/10.11603/24116-4944.2020.2.11863

Chumak ZV. Expression of the VEGF marker in endometrial cells in hyperplastic processes. J Educ Health Sport. 2020;10(10):82-89.

https://doi.org/10.12775/JEHS.2020.10.10.008

Hattori K, Ito Y, Honda M, Sekiguchi K, Hosono K, Shibuya M, Unno N, Majima M. Lymphangiogenesis induced by vascular endothelial growth factor receptor 1 signaling contributes to the progression of endometriosis in mice. Journal of Pharmacological Sciences. 2020;143(4):255-263.

https://doi.org/10.1016/j.jphs.2020.05.003

Shiraki T, Aoyama T, Yokoyama C, Hayakawa Y, Tanaka T, Nishigaki K, Sawamura T, Minatoguchi S. LOX-1 Plays an Important Role in Ischemia-Induced Angiogenesis of Limbs. PLoS ONE. 2014;9(12):e114542.

https://doi.org/10.1371/journal.pone.0114542

Chen L, Joseph G, Zhang FF, Nguyen H, Jiang H, Gotlinger KH, Falck JR, Yang J, Schwartzman ML, Guo AM. 20-HETE contributes to ischemia-induced angiogenesis. Vascular Pharmacology. 2016;83:57-65.

https://doi.org/10.1016/j.vph.2016.04.00

Diebold I, Petry A, Sabrane K, Djordjevic T, Hess J, Görlach A. The HIF1 target geneNOX2promotes angiogenesis through urotensin-II. J Cell Sci. 2012;125(4):956-964.

https://doi.org/10.1242/jcs.094060

Iryanov Y, Kiryanov N. Reparative Osteogenesis and Angiogenesis in Low Intensity Electromagnetic Radiation of Ultra-High Frequency. ARAMS. 2015;70(3):334-340.

https://doi.org/10.15690/vramn.v70i3.1330

Li T, Zhu Y, Han L, Ren W, Liu H, Qin C. VEGFR-1 Activation-Induced MMP-9-Dependent Invasion in Hepatocellular Carcinoma. Future Oncol. 2015;11(23):3143-3157.

https://doi.org/10.2217/fon.15.263

Kim J, Lee K, Lee D, Kim J, Kwak S, Ha K, Choe J, Won M, Cho B, Jeoung D, Lee H, Kwon Y, Kim Y. Hypoxia-Responsive MicroRNA-101 Promotes Angiogenesis via Heme Oxygenase-1/Vascular Endothelial Growth Factor Axis by Targeting Cullin 3. Antioxidants & Redox Signaling. 2014;21(18):2469-2482.

https://doi.org/10.1089/ars.2014.5856

Yang X, Li S, Zhong J, Zhang W, Hua X, Li B, Sun H. CD151 mediates netrin‐1‐induced angiogenesis through the Src‐FAK‐Paxillin pathway. J Cellular Molecular Medi. 2017;21(1):72-80.

https://doi.org/10.1111/jcmm.12939

Wong BW, Marsch E, Treps L, Baes M, Carmeliet P. Endothelial cell metabolism in health and disease: impact of hypoxia. The EMBO Journal. 2017;36(15):2187-203.

https://doi.org/10.15252/embj.201696150

Al-Lamee H, Ellison A, Drury J, Hill CJ, Drakeley AJ, Hapangama DK, Tempest N. Altered endometrial oestrogen-responsiveness and recurrent reproductive failure. Reprod Fertil. 2022;3(1):30-38.

https://doi.org/10.1530/raf-21-0093

Zhang L, Yao J, Yao Y, Boström KI. Contributions of the Endothelium to Vascular Calcification. Front Cell Dev Biol. 2021;9:620882.

https://doi.org/10.3389/fcell.2021.620882

Ошахтиева Н, Камышанский Е, Чернова Л, Амирбекова Ж. Неполноценное секреторное ремоделирование экстрацеллюлярного матрикса эндометрия ассоциируется с рецидивирующими репродуктивными потерями. Репрод Мед. 2023; 4(57):49-59.

Oshahtieva N, Kamyshanskij E, Chernova L, Amirbekova Zh. Incomplete secretory remodeling of the extracellular matrix of the endometrium is associated with recrudescent reproductive losses. Reprod Med. 2023; 4(57):49-59. (Russian.)

https://doi.org/10.37800/RM.4.2023.43-51

Аскар Е., Рыбина А., Абшекенова А., Локшин В., Карибаева Ш., Валиев Р. Экспрессия LIF у женщин с повторными неудачами имплантации и хроническим эндометритом. Репрод Мед. 2023;1(54):25-28.

Askar E, Rybina A, Abshekenova A, Lokshin V, Karibaeva Sh, Valiev R. LIF expression in women with repeated implantation failures associated with chronic endometritis. Reprod Med. 2023;1(54):25-28. (Russian).

https://doi.org/10.37800/RM.1.2023.25-28

van Lessen M, Nakayama M, Kato K, Kim JM, Kaibuchi K, Adams RH. Regulation of Vascular Endothelial Growth Factor Receptor Function in Angiogenesis by Numb and Numb-Like. ATVB. 2015;35(8):1815-1825.

https://doi.org/10.1161/ATVBAHA.115.305473

Don EE, Middelkoop M, Hehenkamp WJK, Mijatovic V, Griffioen AW, Huirne JAF. Endometrial Angiogenesis of Abnormal Uterine Bleeding and Infertility in Patients with Uterine Fibroids—A Systematic Review. IJMS. 2023 Apr 10;24(8):7011. https://doi.org/10.3390/ijms24087011

Harmsen MJ, Wong CFC, Mijatovic V, Griffioen AW, Groenman F, Hehenkamp WJK, Huirne JA. Role of angiogenesis in adenomyosis-associated abnormal uterine bleeding and subfertility: a systematic review. Human Reproduction Update. 2019 Sep 11;25(5):646-670. https://doi.org/10.1093/humupd/dmz024

Koo HS, Yoon M, Hong S, Ahn J, Cha H, Lee D, Park CW, Kang Y J. Non-invasive Intrauterine Administration of Botulinum Toxin A Enhances Endometrial Angiogenesis and Improves the Rates of Embryo Implantation. Reprod Sci. 2021 Jun;28(6):1671-1687. https://doi.org/10.1007/s43032-021-00496-4

Helmestam M, Andersson H, Stavreus-Evers A, Brittebo E, Olovsson M. Tamoxifen Modulates Cell Migration and Expression of Angiogenesis-Related Genes in Human Endometrial Endothelial Cells. The American Journal of Pathology. 2012 Jun;180(6):2527-235. https://doi.org/10.1016/j.ajpath.2012.02.026

Okada H, Tsuzuki T, Shindoh H, Nishigaki A, Yasuda K, Kanzaki H. Regulation of decidualization and angiogenesis in the human endometrium: Mini review. J Obstet Gynaecol. 2014;40(5):1180-1187.

https://doi.org/10.1111/jog.12392

Huang T, Chen Y, Chou T, Chen C, Li H, Huang B, Tsai HW, Lan HY, Chang CH, Twu NF, Yen MS, Wang PH, Chao KC, Lee CC, Yang MH.Oestrogen‐induced angiogenesis promotes adenomyosis by activating the Slug‐VEGF axis in endometrial epithelial cells. J Cellular Molecular Medi. 2014;18(7):1358-1371.

https://doi.org/10.1111/jcmm.12300

Zhang T, Zhou J, Man GCW, Leung KT, Liang B, Xiao B, Ma X, Huang S, Huang H, Hegde VL, Zhong Y, Li Y, Kong GWS, Yiu AKW, Kwong J, Ng Pak C, Lessey BA, Nagarkatti PS, Nagarkatti M, Wang CC. MDSCs drive the process of endometriosis by enhancing angiogenesis and are a new potential therapeutic target. Eur J Immunol. 2018;48(6):1059-1073.

https://doi.org/10.1002/eji.201747417

Yu Y, Xiu Y, Chen X, Li Y. Transforming Growth Factor-beta 1 Involved in the Pathogenesis of Endometriosis through Regulating Expression of Vascular Endothelial Growth Factor under Hypoxia. Chinese Med J. 2017;130(8):950-956.

https://doi.org/10.4103/0366-6999.204112

Bashiri A, Halper KI, Orvieto R. Recurrent Implantation Failure-update overview on etiology, diagnosis, treatment and future directions. Reprod Biol Endocrinol. 2018;16(1): 121.

https://doi.org/10.1186/s12958-018-0414-2

Domingues A, Fantin A. Neuropilin 1 Regulation of Vascular Permeability Signaling. Biomolecules. 2021;11(5):666.

https://doi.org/10.3390/biom11050666

Kamath MS, Chittawar PB, Kirubakaran R, Mascarenhas M. Use of granulocyte-colony stimulating factor in assisted reproductive technology: A systematic review and meta-analysis. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. 2017;214:16-24.

https://doi.org/10.1016/j.ejogrb.2017.04.022

Xu Y, Hao G, Gao B. Application of Growth Hormone in in vitro Fertilization. Front Endocrinol. 2019;10:502.

https://doi.org/10.3389/fendo.2019.005

Han Q, Du Y. Advances in the Application of Biomimetic Endometrium Interfaces for Uterine Bioengineering in Female Infertility. Front Bioeng Biotechnol. 2020;8:153.

https://doi.org/10.3389/fbioe.2020.00153

Lobov I, Mikhailova N. The Role of Dll4/Notch Signaling in Normal and Pathological Ocular Angiogenesis: Dll4 Controls Blood Vessel Sprouting and Vessel Remodeling in Normal and Pathological Conditions. J Ophthalmol. 2018;2018:1-8.

https://doi.org/10.1155/2018/3565292

Karizbodagh MP, Rashidi B, Sahebkar A, Masoudifar A, Mirzaei H. Implantation Window and Angiogenesis. J Cell Biochem. 2017;118(12):4141-4151.

https://doi.org/10.1002/jcb.26088

Smani T, Gómez LJ, Regodon S, Woodard GE, Siegfried G, Khatib A, Rosado JA. TRP Channels in Angiogenesis and Other Endothelial Functions. Front Physiol. 2018;9:1731.

https://doi.org/10.3389/fphys.2018.01731

Аскар Е., Рыбина А., Абшекенова А., Карибаева Ш., Валиев Р., Локшин В. Персонифицированный перенос эмбрионов у женщин с повторными неудачами имплантации: ретроспективное групповое исследование. Репрод Мед. 2023; 3(56):7-11.

Askar E, Rybina A, Abshekenova A, Karibaeva Sh, Valiev R, Lokshin V. Personalized embryo transfer in women with repeated implantation failures: A retrospective group study. Reprod Med. 2023;3(56):7-11 (Russian).

https://doi.org/10.37800/RM.3.2023.7-11

Djokovic D, Calhaz-Jorge C. Angiogenesis as a Therapeutic Target in Endometriosis. Acta Med Port. 2014;27(4):489-497.

https://doi.org/10.20344/amp.5244