Бас бостандығынан айыру орындарындағы әйелдердің медициналық-әлеуметтік мәселелері: әдеби шолу
DOI:
https://doi.org/10.37800/RM.4.2024.411Кілт сөздер:
денсаулық, түрмедегі әйелдер, түрме, өлім, медициналық көмекАңдатпа
Өзектілігі: жыл сайын бүкіл әлемде бас бостандығынан айыру орындарында әйелдердің өсуі байқалады. Әйелдердің еркектермен бірдей құқықтары болғанымен, қылмыстық-атқару жүйесі ең алдымен ер адамдар үшін жасалады. Сондықтан бұл мекемелерде әйелдердің құқықтарын қорғайтын және олардың денсаулығын нығайтатын қажетті жағдайлар жоқ болып табылады.
Зерттеу мақсаты: бас бостандығынан айыру орындарындағы әйелдердің медициналық-әлеуметтік мәселелері туралы қол жетімді әдебиеттерді анықтау.
Материалдар мен әдістер: соңғы 10 жылдағы (2014-2024 жж.) PubMed/Medline, Scopus, Web of Science, e-library ғылыми дерекқорларынан ашық қолжетімді әдеби дереккөздеріне аналитикалық шолу жүргізілді.
Нәтижелер: бұл әдеби шолу бас бостандығынан айыру орындарындағы әйелдердің негізгі медициналық-әлеуметтік проблемалары мен қажеттіліктерін анықтады. Түрме мекемесінің қолайсыз жағдайлары түрмедегі әйелдердің денсаулығының нашарлауына әкелетіні анықталды. Бас бостандығынан айыру орындарындағы әйелдер арасында созылмалы және жұқпалы аурулардың, есірткіні қолданумен байланысты психикалық бұзылулардың жоғары деңгейі, сондай-ақ әйелдердің жалпы популяциясымен салыстырғанда физикалық және жыныстық зорлық-зомбылыққа көбірек ұшырайтыны атап өтілді. Тұтқындалған әйелдердің көпшілігі ата-ана және репродуктивті жаста, бұл репродуктивті денсаулықты денсаулық сақтаудан сапалы қорғау қажеттілігін арттырады.
Қорытынды: осылайша, жүргізілген әдеби шолу бас бостандығынан айыру орындарындағы әйелдердің медициналық-әлеуметтік ысырабын анықтады, сотталғандарды ұстау және сапалы медициналық көмектің болмауы жағдайларын анықтады. Біздің деректеріміз түрмедегі әйелдердің денсаулығын нығайту және түрмелердегі әйелдердің қажеттіліктерін жақсырақ түсіну үшін медицина қызметкерлерінің біліктілігін арттыру мақсатында профилактикалық бағдарламаларды әзірлеу қажет екенін көрсетеді.
Библиографиялық сілтемелер
Hyatt JM, Andersen SN, Van Tiem B. Perceptions of incarcerated people: prison conditions, public health, and justice in the United States. J Public Health Policy. 2024;45(3):446-459.
https://doi.org/10.1057/s41271-024-00496-z
Calles-Rubiales N, Ibáñez Del Prado C. Influence of prisoners' mental health on the relational climate of prisons. Rev Esp Sanid Penit. 2020;22(3):116-125.
https://doi.org/10.18176/resp.00021.
Bright AM, Higgins A, Grealish A. Women's experiences of prison-based mental healthcare: a systematic review of qualitative literature. Int J Prison Health. 2022;19(2):181-198.
https://doi.org/10.1108/IJPH-09-2021-0091.
Belli G, Romão ME, Lacquagni R, Bertoglio B, Bertolotti A, Tamellini G, Morini L, Javan GT, Setti I, Visonà SD. Deaths in jail: a retrospective analysis of autopsies performed at the Legal Medicine Unit of Pavia (1999-2022). Front Psychiatry. 2024;15:1423325.
https://doi.org/10.3389/fpsyt.2024.1423325.
The World Prison Brief online database. 2024:1-3.
https://www.prisonstudies.org/highest-to-lowest/female-prisoners (accessed 02 September 2024).
Искандаров РР, Кулавский ЕВ. Актуальные проблемы охраны здоровья женщин в пенитенциарных условиях. Уголовно-исполнительная система: право, экономика, управление. 2024:4:30-33. Iskandarov RR, Kulavskij EV. Current problems of protecting women's health in penitentiary conditions. Ugolovno-ispolnitel'naya sistema: pravo, e'konomika, upravlenie. 2024:4:30-33. (in Russ.)
https://doi.org/10.18572/2072-4438-2024-4-30-33
Carter A, Butler A, Willoughby M, Janca E, Kinner SA, Southalan L, Fazel S, Borschmann R. Interventions to reduce suicidal thoughts and behaviors among people in contact with the criminal justice system: A global systematic review. E Clinical Medicine. 2022;14(44):101266.
https://doi.org/10.1016/j.eclinm.2021.101266
Van Hout MC, Mhlanga-Gunda R. Mankind owes to the child the best that it has to give': prison conditions and the health situation and rights of children incarcerated with their mothers in sub-Saharan African prisons. BMC Int Health Hum Rights. 2019;19(1):13.
https://doi.org/10.1186/s12914-019-0194-6.
Alves J, Maia A, Teixeira F. Health conditions before imprisonment and the impact of prison on health: views of detained women. Qual Health Res. 2016;26(6):782-792.
https://doi.org/10.1177/1049732315617217.
UNODC, Prison Matters 2024: Global Prison Population and Trends; A Focus on Rehabilitation. United Nations. 2024:1-52.
https://www.unodc.org/documents/data-and-analysis/briefs/Prison_brief_2024.pdf (accessed 11 November 2024)
UN General Assembly, United Nations Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners (the Nelson Mandela Rules): resolution/adopted by the General Assembly, A/RES/70/175, January 8, 2016.
https://www.refworld.org/legal/resolution/unga/2016/en/119111 (accessed 16 September 2024)
Alirezaei S, Roudsari RL. Promoting health care for pregnant women in prison: a review of International Guidelines. Iran J Nurs Midwifery Res. 2020:25(2):91-101.
https://doi.org/10.4103/ijnmr.IJNMR_169_19
Volkov BB, Pulley C, Shlafer R. Addressing health disparities in the criminal legal system: Translational benefits, challenges, and facilitators of impactful research with incarcerated pregnant women. J Clin Transl Sci. 2023:7(1):e112.
https://doi.org/10.1017/cts.2023.528
Cloud DH, Garcia-Grossman IR, Armstrong A. Williams B. Public health and prisons: priorities in the age of mass incarceration. Annu Rev Public Health. 2023:44:407-428.
https://doi.org/10.1146/annurev-publhealth-071521-034016
Kerryn E. Bell. Violence in places of deprivation of liberty and the intersectionality of factors of race/nationality and gender. Current problems of economics and law. 2018:12(1):132–148.
http://doi.org/10.21202/1993-047X.12.2018.1.132-148.
Leal M, Kerr L, Mota RMS, da Justa Pires Neto R, Seal D, Kendall C. Differences in non-communicable diseases between women in prison and the general population in Brazil. Sci Rep. 2023:13(1):18782.
https://doi.org/10.1038/s41598-023-46045-8.
American College of Obstetricians and Gynecologists' Committee on Practice Bulletins—Obstetrics. ACOG Practice Bulletin No. 729. Obstet Gynecol. 2018:131:43-48.
https://www.acog.org/clinical/clinical-guidance/practice-bulletin
South AM, Haber LA, Berk J. Hospitalization through the lens of incarceration. J Gen Intern Med. 2024:39:1905-1909.
https://doi.org/10.1007/s11606-024-08805-8.
Bonato PPQ, Ventura CAA, Maulide Cane R, Craveiro I. Health education initiatives for people who have experienced prison: a narrative review. Healthcare (Basel). 2024:12(2):274.
https://doi.org/10.3390/healthcare12020274
Munday D, Leaman J, O'Moore É, Plugge E. The prevalence of non-communicable disease in older people in prison: a systematic review and meta-analysis. Age Ageing. 2019:48(2):204-212.
https://doi.org/10.1093/ageing/afy186
Barnert E, Kwan A, Williams B. Ten urgent priorities based on lessons learned from over a half million known COVID-19 cases in US prisons. Am J Public Health. 2021:111(6):1099-1105.
https://doi.10.2105/AJPH.2021.306221
Lambert LA, Armstrong LR, Lobato MN, Ho C, France AM, Haddad MB. Tuberculosis in jails and prisons: United States, 2002-2013. Am J Public Health. 2016:106(12):2231-2237.
https://doi/10.2105/AJPH.2016.303423.
Altice FL, Azbel L, Stone J, Brooks-Pollock E, Smyrnov P, Dvoriak S, Taxman FS, El-Bassel N, Martin NK, Booth R, Stöver H, Dolan K, Vickerman P. The perfect storm: incarceration and the high-risk environment perpetuating transmission of HIV, hepatitis C virus, and tuberculosis in Eastern Europe and Central Asia. Lancet. 2016;388(10050):1228-1248.
https://doi/10.1016/S0140-6736(16)30856-X
Kerr L, Smith DG, Kendall C, Leal M, Maia Macena RH, Mota RMS, de Almeida RLF. HIV testing inside Brazilian female prisons: results of a national survey. AIDS Care. 2023:35(6):841-849.
https://doi/10.1080/09540121.2022.2119469
Favril L, Rich JD, Hard J, Fazel S. Mental and physical health morbidity among people in prisons: an umbrella review. Lancet Public Health. 2024:9(4):250-260.
https://doi.org/10.1016/S2468-2667(24)00023-9
Ильина СЕ. Психологическое отношение женщин к изоляции в период отбывания наказания в виде лишения свободы. Бюллетень науки и практики. 2019;5(7):332-336.
Il'ina SE. The psychological attitude of women to isolation during the period of serving a sentence of imprisonment. Byulleten' nauki i praktiki. 2019;5(7):332-336. (in Russ.)
https://doi/10.33619/2414-2948/44/43
D'Orta I, Weber K, Herrmann FR, Giannakopoulos P. Women in acute forensic psychiatric care: comparison of clinical, sociodemographic, and detention-related characteristics in pretrial detention, sentence execution, and court-ordered treatment. BMC Psychiatry. 2024: 24(1):94.
https://doi.org/10.1186/s12888-024-05546-0
Karlsson ME, Zielinski MJ. Sexual victimization and mental illness prevalence rates among incarcerated women: a literature review. Trauma Violence Abuse. 2020:21(2):326-349. https://doi.org/10.1177/1524838018767933.
Jewkes Y, Jordan M, Wright S, Bendelow G. Designing 'Healthy' prisons for women: incorporating trauma-informed care and practice (TICP) into prison planning and design. Int J Environ Res Public Health. 2019:16(20):3818.
https://doi.org/10.3390/ijerph16203818
Jones RM, Patel K, Simpson AIF. Assessment of need for inpatient treatment for mental disorder among female prisoners: a cross-sectional study of provincially detained women in Ontario. BMC Psychiatry. 2019:19(1):98.
https://doi.org/10.1186/s12888-019-2083-x
Ray B, Grommon E, Buchanan V, Brown B, Watson DP. Access to recovery and recidivism among former prison inmates. Int J Offender Ther Comp Criminol. 2017:61(8):874-893.
https://doi.org/10.1177/0306624X15606688
Fazel S, Yoon IA, Hayes AJ. Substance use disorders in prisoners: an updated systematic review and meta-regression analysis in recently incarcerated men and women. Addiction. 2017:112(10):1725-1739.
https://doi.org/10.1111/add.13877
Bello JK, Hearing C, Salas J, Weinstock J, Linhorst D. Trends in substance use by gender among participants in a jail-based substance use disorder treatment program: 1998-2016. J Forensic Sci. 2020:65(1):97-102.
https://doi.org/10.1111/1556-4029.14153
Sufrin C, Beal L, Clarke J, Jones R, Mosher WD. Pregnancy outcomes in US prisons, 2016-2017. Am J Public Health. 2019:109(5):799-805.
https://doi.org/10.2105/AJPH.2019.305006
Sufrin CB, Knittel A. Health care and social justice implications of incarceration for pregnant people who use drugs. Int Rev Psychiatry. 2021:33(6):557-571.
https://doi.org/10.1080/09540261.2021.1887097
Bard E, Knight M, Plugge E. Perinatal health care services for imprisoned pregnant women and associated outcomes: a systematic review. BMC Pregnancy Childbirth. 2016:16(1):285. https://doi.org/10.1186/s12884-016-1080-z
Kotlar B, Kornrich R, Deneen M. Meeting incarcerated women’s needs for pregnancy‐related and postpartum services: challenges and opportunities. Perspect Sex Reprod Health. 2015:47(4):221‐225.
https://doi.org./10.1363/47e3315
Shlafer R, Saunders JB, Boraas CM, Kozhimannil KB, Mazumder N, Freese R. Maternal and neonatal outcomes among incarcerated women who gave birth in custody. Birth. 2021:48(1):122-131.
https://doi.org/10.1111/birt.12524
Kirubarajan A, Tsang J, Dong S, Hui J, Sreeram P, Mohmand Z, Leung S, Ceccacci A, Sobel M. Pregnancy and childbirth during incarceration: a qualitative systematic review of lived experiences. BJOG. 2022:129(9):1460-1472.
https://doi.org/10.1111/1471-0528.17137
Hendricks CA, Rajagopal KM, Sufrin CB, Kramer C, Jiménez MC. Mental health, chronic and infectious conditions among pregnant persons in US state prisons and local jails 2016-2017. Womens Health (Lond). 2024:20:17455057241228748.
https://doi.org/10.1177/17455057241228748
American College of Obstetricians and Gynecologists' Committee on Practice Bulletins—Obstetrics. ACOG Practice Bulletin No. 201: Pregestational Diabetes Mellitus. Obstet Gynecol. 2018:132(6):228-248.
https://doi.org/10.1097/AOG.0000000000002960
Huss-Bawab J, Fishbein GA, Fishbein MC. Role of the cardiac pathologist in evaluating Sudden Natural Deaths. Academic Press, USA. 2018:23:139–191.
https://doi.org/10.1016/B978-0-12-813818-2.00008-9
Zhong S, Senior M, Yu R, Perry A, Hawton K, Shaw J, Fazel S. Risk factors for prison suicide: a systematic review and meta-analysis. Lancet Public Health. 2021:6(3):164-174.
https://doi.org/10.1016/S2468-2667(20)30233-4
Fazel S, Ramesh T, Hawton K. Suicide in prisons: an international study of prevalence and contributory factors. Lancet Psychiatry. 2017:4(12):946-952.
https://doi.org/10.1016/S2215-0366(17)30430-3
Rajagopal K, Landis-Lewis D, Haven K, Sufrin C. Reproductive health care for incarcerated people: advancing health equity in inequitable settings. Clin Obstet Gynecol. 2023:66(1):73-85. https://doi.org/10.1097/GRF.0000000000000746
Oliveira TMP, Santos JAD, Aquino PS, Jorge HMF. Labor and childbirth care for women deprived of liberty: a scoping review. Rev Esc Enferm USP. 2024;58:e20240035.
https://doi.org/10.1590/1980-220X-REEUSP-2024-0035en
Routh D, Simmons R, Sanders J, Gero A, Tanner HA, Turok DK. Building an implementation framework to address unmet contraceptive care needs in a carceral setting: a systematic review. Health Justice. 2023;11(1):43.
https://doi.org/10.1186/s40352-023-00243-8
Jakobowitz S, Bebbington P, McKenzie N, Iveson R, Duffield G, Kerr M, Killaspy H. Assessing needs for psychiatric treatment in prisoners: 2. Met and unmet need. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 2017;52(2):231-240.
https://doi.org/10.1007/s00127-016-1313-5
Solomon OJ, Nwankwoala R, Ushi V. The plight of female prisoners in Nigeria and the dilemma of health rights violations. Asian J Soc Sci Humanit. 2014;3:152-161.
http://ajssh.leena-luna.co.jp/AJSSHPDFs/Vol.3(4)/AJSSH2014(3.4-14).pdf
Nyblade L, Stockton MA, Giger K, Bond V, Ekstrand ML, Lean RM, Mitchell EMH., Nelson RE, Sapag JC. Stigma in healthcare settings: why it matters and how we can change it. BMC Med. 2019;17(1):25.
Жүктеулер
Жарияланды
Дәйексөзді қалай келтіруге болады
Журналдың саны
Бөлім
Лицензия
Авторлық құқық (c) 2024 Жариялауға қабылданған қолжазбаға құқықтар журналдың баспагеріне беріледі. Материалдың толық немесе бір бөлігін қайта басып шығару кезінде автор осы журналдағы негізгі басылымға сілтеме жасауы керек.
Бұл жұмыс Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 бүкіл әлем бойынша .
Осы журналда жарияланған мақалалар тек коммерциялық емес пайдалануды қарастыратын CC BY-NC-ND 4.0 (Creative Commons Attribution - Non Commercial - No Derivatives 4.0 International) лицензиясы бойынша лицензияланады. Бұл лицензия бойынша пайдаланушылар авторлық құқықпен қорғалған материалды көшіруге және таратуға құқылы, бірақ оларды коммерциялық мақсатта өзгертуге немесе пайдалануға рұқсат етілмейді. Лицензиялау туралы толық ақпаратты https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ сайтында алуға болады.
