Әйелдің репродуктивті денсаулығын сақтаудағы вагинальды микробиотаның рөлі: әдебиетке шолу (1 бөлім)
DOI:
https://doi.org/10.37800/RM.1.2022.52-59Кілт сөздер:
микробиома, вагинальды микробиота, микробтық қауымдастықтардың түрлері (CST), қынаптық дисбиоз, бактериялық вагиноз (БВ), сарпай-қынап кандидозы, пробиотиктерАңдатпа
Өзектілігі: Қынаптық микробиота ие ағзаны түрлі инфекциялық және инфекциялық емес гинекологиялық аурулардан қорғауда маңызды рөл атқарады. Жаңа молекулалық-генетикалық диагностика әдістерінің пайда болуы және компьютерлік технологиялардың дамуы қынаптық микробиом туралы түсінігімізді айтарлықтай кеңейтеді, ал микробтық қауымдастықтар түрлерінің өзекті жіктелімі әйелдердің жыныстық аясы ауруларын диагностикалау мен емдеуде жаңа перспективаларды ашады.
Зерттеу мақсаты – қынаптық микробиотаның күйі, микробтық қауымдастықтардың түрлері және олардың әйел репродуктивті денсаулығына тигізетін әсері туралы заманауи деректерді талдау.
Әдістер: Шолу үшін (1 және 2-бөлімдер) келесі түйінді сөздер бойынша PubMed дерекқорында соңғы 10 жыл ішіндегі ғылыми әдебиет іздестірілді: «қынаптық микробиом», «қынаптық микробиота», «қынаптық дисбиоз», «бактериялық вагиноз», «бактериялық вагиноз бен жас шамасы», «бактериялық вагиноз бен этникалық тиістілік», «бактериялық вагиноз бен күйзеліс», «бактериялық вагиноз бен кіші жамбаз мүшелерінің қабынба аурулары», «бактериялық вагиноз, жүктілік, мерзімінен бұрын босану», «пробиотиктер мен қынаптық микробиота», «менопаузалық гормондық терапия мен қынаптық микробиота». Мақалаға PubMed дерекқорында индекстелген, рецензияланған басылымдардан алынған, түпнұсқа мақалалар мен шолулар енгізілген. Шолудың бірінші бөлігі Репродуктивті медицинада №1, 2022 жылы жарияланған.
Нәтижелер: Шолудың бірінші бөлімі қынаптық микробиотаның микробтық қауымдастықтары түрлерінің және қынаптық дисбиоздың тәуекел факторларының сипаттамасына арналған.
Қынаптық микрофлора шектеулі қауымдастықтар санына топтасады, алайда қауымдастық құрылымы үнемі өзгеріп тұрады. Микробтық қауымдастықтардың белгілі бір түрлері (community state type, CST) репродуктивті сәтсіздіктермен және жыныстық жолмен берілетін инфекциялармен (ЖЖБИ) байланыстырылған, ал Lactobacillus түрлері басым болатын үйлестірілген CST, әсіресе Lactobacillus crispatus, денсаулық үшін оңтайлы болып табылады. Мақалада жас шамасын, сексуалдық мінез-құлықты, этникалық тиістілікті, гигиенаны қамтитын түрленетін және түрленбейтін тәуекел факторларының қалыпты қынаптық микробиота гомеостазына тигізетін әсері қарастырылған.
Қорытынды: Қынаптың микробтық қауымдастықтары түрлерінің сипаттамасында елеулі алға басу байқалғанына қарамастан, көптеген мәселелер әлі де түсініксіз: микробиомның қызмет етуі, микроағзалардың ақуыздарын транскрипциялау, микробиота мүшелерінің бір-бірімен, сондай-ақ ие ағзамен метаболизмдік өзара әрекеттесуі, сондай-ақ сау микробиомды сақтауға немесе қалпына келтіруге бағытталған әрекеттерді оңтайландыру жөніндегі мәселелер.
Библиографиялық сілтемелер
Marchesi J.R., Ravel J. The vocabulary of microbiome research: A proposal. Microbiome. 2015;3:31. https://doi.org/10.1186/s40168-015-0094-5.
Barrientos-Durán A., Fuentes-López A., de Salazar A., Plaza-Díaz J., García F. Reviewing the Composition of Vaginal Microbiota: Inclusion of Nutrition and Probiotic Factors in the Maintenance of Eubiosis // Nutrients. – 2020. – Vol. 12(2). – P. 419. https://doi.org/10.3390/nu12020419.
Клинические рекомендации по диагностике и лечению заболеваний, сопровождающихся патологическими выделениями из половых путей женщин. РОАГ, 2019 [Klinicheskie rekomendacii po diagnostike i lecheniyu zabolevanij, soprovozhdayushhixsya patologicheskimi vydeleniyami iz polovyx putej zhenshhin. ROAG, 2019 (in Russ.)] // www.medkirov.ru/docs/id/4F7915/$File/Клинические%20рекомендации%20по%20диагностике%20и%20лечению%20заболеваний%2C%20сопровождающихся%20патологическими%20выделениями.pdf (30.01.2022).
Ravel J., Gajer P., Abdo Z., Schneider G.M., Koenig S.S., McCulle S.L., Karlebach S., Gorle R., Russell J., Tacket C.O., et al. Vaginal microbiome of reproductive-age women. Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 2011;108(Suppl. 1):4680–4687. https://doi.org/10.1073/pnas.1002611107.
Ravel et al; Aldunate M., Srbinovski D., Hearps A.C., Latham C.F., Ramsland P.A., Gugasyan R., Cone R.A., Tachedjian G. Antimicrobial and immune modulatory effects of lactic acid and short chain fatty acids produced by vaginal microbiota associated with eubiosis and bacterial vaginosis. Front. Physiol. 2015;6:164. https://doi.org/10.3389/fphys.2015.00164.
France MT, Ma B, Gajer P, Brown S, Humphrys MS, Holm JB, Waetjen LE, Brotman RM, Ravel J. VALENCIA: a nearest centroid classification method for vaginal microbial communities based on composition. Microbiome. 2020 Nov 23; 8(1):166. https://doi.org/10.1186/s40168-020-00934-6.
Holm JB, France MT, Ma B, McComb E, Robinson CK, Mehta A, Tallon LJ, Brotman RM, Ravel J. Comparative Metagenome-Assembled Genome Analysis of "Candidatus Lachnocurva vaginae", Formerly Known as Bacterial Vaginosis-Associated Bacterium-1 (BVAB1). Front Cell Infect Microbiol. 2020 Mar 31;10:117. https://doi.org/10.3389/fcimb.2020.00117.
France M. Vaginal Community State Type Nearest Centroid Classifier // github.com/ravel-lab/VALENCIA (03.02.2022).
Smith S.B., Ravel J. The vaginal microbiota, host defence and reproductive physiology. J. Physiol. 2017;595:451–463. https://doi.org/10.1113/JP271694.
Bradshaw C.S., Brotman R.M. Making inroads into improving treatment of bacterial vaginosis—Striving for long-term cure. BMC Infect. Dis. 2015;15:292. https://doi.org/10.1186/s12879-015-1027-4.
Romero R., Hassan S.S., Gajer P., Tarca A.L., Fadrosh D.W., Bieda J., Chaemsaithong P., Miranda J., Chaiworapongsa T., Ravel J. The vaginal microbiota of pregnant women who subsequently have spontaneous preterm labor and delivery and those with a normal delivery at term // Microbiome. – 2014. – Vol. 2. – P. 18. https://doi.org/10.1186/2049-2618-2-18.
Han Y, Liu Z, Chen T. Role of Vaginal Microbiota Dysbiosis in Gynecological Diseases and the Potential Interventions. Front Microbiol. 2021;12:643422. Published 2021 Jun 18. https://doi.org/10.3389/fmicb.2021.643422.
Workowski KA, Bachmann LH, Chan PA, Johnston CM, Muzny CA, Park I, Reno H, Zenilman JM, Bolan GA. Sexually Transmitted Infections Treatment Guidelines, 2021. MMWR Recomm Rep. 2021 Jul 23;70(4):1-187. https://doi.org/10.15585/mmwr.rr7004a1.
Miller E.A., Beasley D.E., Dunn R.R., Archie E.A. Lactobacilli dominance and vaginal pH: Why is the human vaginal microbiome unique? Front. Microbiol. 2016;7:1936. https://doi.org/10.3389/fmicb.2016.01936.
Fettweis J.M., Brooks J.P., Serrano M.G., Sheth N.U., Girerd P.H., Edwards D.J., Strauss J.F., the Vaginal Microbiome C., Jefferson K.K., Buck G.A. Differences in vaginal microbiome in African American women versus women of European ancestry. Microbiology. 2014;160:2272–2282. https://doi.org/10.1099/mic.0.081034-0.
Jespers V., van de Wijgert J., Cools P., Verhelst R., Verstraelen H., Delany-Moretlwe S., Mwaura M., Ndayisaba G.F., Mandaliya K., Menten J., et al. The significance of Lactobacillus crispatus and L. vaginalis for vaginal health and the negative effect of recent sex: A cross-sectional descriptive study across groups of African women. BMC Infect. Dis. 2015;15:115. https://doi.org/10.1186/s12879-015-0825-z.
Borgdorff H., van der Veer C., van Houdt R., Alberts C.J., de Vries H.J., Bruisten S.M., Snijder M.B., Prins M., Geerlings S.E., Schim van der Loeff M.F., et al. The association between ethnicity and vaginal microbiota composition in Amsterdam, the Netherlands. PLoS ONE. 2017;12:e0181135. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0181135.
Nelson T.M., Borgogna J.C., Michalek R.D., Roberts D.W., Rath J.M., Glover E.D., Ravel J., Shardell M.D., Yeoman C.J., Brotman R.M. Cigarette smoking is associated with an altered vaginal tract metabolomic profile. Sci. Rep. 2018;8:852. https://doi.org/10.1038/s41598-017-14943-3.
Amabebe E., Anumba D.O.C. Psychosocial stress, cortisol levels, and maintenance of vaginal health. Front. Endocrinol. 2018;9:568. https://doi.org/10.3389/fendo.2018.00568.
Jespers V., Crucitti T., Menten J., Verhelst R., Mwaura M., Mandaliya K., Ndayisaba G.F., Delany-Moretlwe S., Verstraelen H., Hardy L., et al. Prevalence and correlates of bacterial vaginosis in different sub-populations of women in sub-Saharan Africa: A cross-sectional study. PLoS ONE. 2014;9:e109670. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0109670.
Forcey D.S., Vodstrcil L.A., Hocking J.S., Fairley C.K., Law M., McNair R.P., Bradshaw C.S. Factors associated with bacterial vaginosis among women who have sex with women: A systematic review. PLoS ONE. 2015;10:e0141905. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0141905.
Fashemi B., Delaney M.L., Onderdonk A.B., Fichorova R.N. Effects of feminine hygiene products on the vaginal mucosal biome. Microb. Ecol. Health Dis. 2013;24. https://doi.org/10.3402/mehd.v24i0.19703.
Hickey R.J., Abdo Z., Zhou X., Nemeth K., Hansmann M., Osborn T.W., III, Wang F., Forney L.J. Effects of tampons and menses on the composition and diversity of vaginal microbial communities over time. BJOG Int. J. Obstet. Gynaecol. 2013;120:695–704. https://doi.org/10.1111/1471-0528.12151.
Қосымша файлдар
Жарияланды
Дәйексөзді қалай келтіруге болады
Журналдың саны
Бөлім
Лицензия
Осы журналда жарияланған мақалалар тек коммерциялық емес пайдалануды қарастыратын CC BY-NC-ND 4.0 (Creative Commons Attribution - Non Commercial - No Derivatives 4.0 International) лицензиясы бойынша лицензияланады. Бұл лицензия бойынша пайдаланушылар авторлық құқықпен қорғалған материалды көшіруге және таратуға құқылы, бірақ оларды коммерциялық мақсатта өзгертуге немесе пайдалануға рұқсат етілмейді. Лицензиялау туралы толық ақпаратты https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ сайтында алуға болады.
