«Осал» эндометрия: эндометрияның гиперпластикалық процестерінің патогенезі мен патогенетикалық терапиясына заманауи көзқарас
DOI:
https://doi.org/10.37800/RM.3.2021.54-60Кілт сөздер:
эндометриялық гиперплазия (ЭГ), атиптік эндометрия гиперплазиясы (АЭГ), эндометрия обыры (ЭО), прогестиндер, жатырды алып тастауАңдатпа
Өзектілігі: Эндометрия — күшті қалпына келтіру потенциалы бар адам ағзасының ерекше тіндері. Бұл потенциал әр етеккір циклі кезінде сыдырылудан кейін жүзеге асырылады, бірақ эндометриядағы регенерация тыртықтанумен бірге жүрмейді. Эндометриялық гиперплазия, ақаулы трансформацияның нұсқасы ретінде, кең таралған ауру болып табылады және қазіргі медицинаның өзекті мәселесі болып қала береді. Соңғы бірнеше жылда репродуктивті кезеңдегі науқастар арасында осы ауру жағдайларының үлесінің арту үрдісі қалыптасты. Бұл тақырыпқа деген үлкен қызығушылық дамыған елдерде эндометриялық қатерлі ісіктің таралуымен байланысты, оның негізін эндометрияның гиперпластикалық процестері құрайды.
Мақсаты: Эндометрияның гиперпластикалық процесімен ауыратын науқастардың таралуы, қауіп факторлары, патогенезі және емі туралы қазіргі әдебиеттегі мәліметтерге жүйелі шолу жасаңыз.
Материалдар мен әдістер: Шолуды қалыптастыру үшін Pubmed, Embase, Cochrane мәліметтер базасына талдау жасалды және соңғы бірнеше жылдағы халықаралық шолулар және «эндометриялық гиперплазия», «атиптік гиперплазия», «эндометриялық қатерлі ісік», «прогестиндер», «гистерэктомия» түйінді сөздері бойынша рандомизацияланған бақыланатын зерттеулердің нәтижелері таңдалды.
Нәтижелер: мақалада орыс және әлемдік әдебиеттерге сәйкес эндометриялық гиперплазиясы бар науқастарды басқарудың этиологиясы, патогенезі және алгоритмі көрсетілген.
Қорытынды: Эндометриялық гиперплазияны ғасырлар бойы зерттеуге қарамастан, оның патогенетикалық механизмдері ашылмаған күйінде қалады. Аурудың қайталанатын ағымымен байланысты факторлар зерттелмеген күйінде қалады. Эндометриялық гиперплазиядан зардап шегетін науқастарды басқару тактикасын таңдау мәселелері түпкілікті шешімнен алыс.
Библиографиялық сілтемелер
Оразов М.Р. Акушерство и гинекология: новости, мнения, обучение, 2016; 3: 46-58 [Orazov M.R. Akusherstvo i ginekologiya: novosti, mneniya, obuchenie, 2016; 3: 46-58];
Оразов М.Р., Радзинский В.Е., Аракелов С.Э., Хамошина М.Б., Носенко Е.Н., Духин А.О., Токтар Л.Р., Читанава Ю.С., Орехов Р.Е., Абитова М.З. Трудный пациент, 2019; 17(5): 19-21 [Orazov M.R., Radzinskij V.E., Arakelov S.E'., Xamoshina M.B., Nosenko E.N., Duxin A.O., Toktar L.R., Chitanava Yu.S., Orexov R.E., Abitova M.Z. Trudnyj pacient, 2019; 17(5): 19-21];
Siegel R.L., Miller K.D., Jemal A. CA Cancer J Clin., 2018; 68(1): 7-30. https://doi.org/10.3322/caac.21442;
Каприн А.Д., Старинский В.В., Шахзодова А.О. Злокачественные новообразования в России в 2019 году (заболеваемость и смертность). – МНИОИ им. П.А. Герцена − филиал ФГБУ «НМИЦ радиологии» Минздрава России, 2020. − илл. − 252 с. [Kaprin A.D., Starinskij V.V., Shaxzodova A.O. Zlokachestvennye novoobrazovaniya v Rossii v 2019 godu (zabolevaemost' i smertnost'). – MNIOI im. P.A. Gercena − filial FGBU «NMIC radiologii» Minzdrava Rossii, 2020. − ill. − 252 s.];
Iversen M.L., Dueholm M. Eur. J. Obstet. Gynecol. Reprod. Biol. 2018; 222: 171-175. https://doi.org/10.1016/j.ejogrb.2018.01.026;
Думановская М.Р., Чернуха Г.Е., Асатурова А.В., Коган Е.А. Акушерство и гинекология, 2015; 3: 40-44 [Dumanovskaya M.R., Chernuxa G.E., Asaturova A.V., Kogan E.A. Akusherstvo i ginekologiya, 2015; 3: 40-44];
Hannemann M.M., Alexander H.M., Cope N.J. Obstet. Gynecol. Reprod. Med., 2010; 20(4): 116-120;
Auclair M.H., Yong P.J., Salvador S., Thurston J., Colgan T.T.J., Sebastianelli A. J. Obstet. Gynaecol. Can. 2019; 41(12): 1789-1800. https://doi.org/10.1016/j.jogc.2019.03.025;
Erdem B., Aşıcıoğlu O., Seyhan N.A., Peker N., Ülker V., Akbayır Ö. Int. J. Surg., 2018; 53: 350-3. https://dx.doi.org/10.1016/j.ijsu.2018.04.019;
BSGE, Royal College of Obstetricians & Gynaecologists. Management of Endometrial Hyperplasia. Green-top Guideline No. 67, RCOG/BSGE Joint Guideline, 2016. https://www.rcog.org.uk/globalassets/documents/guidelines/green-top-guidelines/gtg_67_endometrial_hyperplasia.pdf;
Trimble C.L., Method M., Leitao M., Lu K., Ioffe O., Hampton M., Higgins R., Zaino R., Mutter G.L. Obstet. Gynecol., 2012; 120: 1160–1175;
Song D., Feng X., Zhang Q., Xia E., Xiao Y., Xie W. et al. Reprod. Biomed. Online, 2018; 36(1): 78-83. https://dx.doi.org/10.1016/j.rbmo.2017.09.008;
Sanderson P.A., Critchley H.O.D., Williams A.R.W., Arends M.J., Saunders P.T.K. Hum. Reprod. Update, 2017; 23(2): 232-54. https://dx.doi.org/10.1093/humupd/dmw042;
Suidan R.S., He W., Sun C.C., Zhao H., Fleming N.D., Ramirez P. et al. Gynecol. Oncol. 2017; 145(1): 55-60. https://dx.doi.org/10.1016/j.ygyno.2017.01.025;
Mitsuhashi A., Uehara T., Hanawa S., Shozu M. Support Care Cancer, 2017; 25(5): 1495-501. https://dx.doi.org/10.1007/s00520-016-3554-y;
Wartko P.D., Beck T.L., Reed S.D., Mueller B.A., Hawes S.E. Cancer Causes Control, 2017; 28(8): 819-28. https://dx.doi.org/10.1007/s10552-017-0908-9;
Chandra V., Kim J.J., Benbrook DM, et al. J. Gynecol. Oncol., 2016; 27: e8. https://doi.org/10.3802/jgo.2016.27.e8;
Emons G., Beckmann M.W., Schmidt D. et al. Geburtshilfe Frauenheilkd, 2015; 75: 135–136. https://dx.doi.org/10.1055%2Fs-0034-1396256;
Wheeler D.T., Bristow R.E., Kurman R.J. Am. J. Surg. Pathol., 2007; 31: 988-998;
Dijkhuizen F.P., Mol B.W., Brolmann H.A. et al. Cancer, 2000; 89: 1765-1772;
Singh G., Puckett Y. Endometrial Hyperplasia. [Updated 2021 Jul 26]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021 Jan-. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK560693/;
Lacey J.V. Jr, Sherman M.E., Rush B.B. et al. J. Clin. Oncol., 2010; 28: 788-792;
Reed S.D., Newton K.M., Clinton W.L., Epplein M., Garcia R., Allison K. et al. Am. J. Obstet. Gynecol. 2009; 200: 678.e1-6. https://doi.org/10.1016/j.ajog.2009.02.032;
Гинекология. Национальное руководство / под ред. Г.М. Савельевой, Г.Т. Сухих, В.Н. Серова, В.Е. Радзинского, И.Б. Манухина. 2020г. – 1008 с. [Ginekologiya. Nacional'noe rukovodstvo / pod red. G.M. Savel'evoj, G.T. Suxix, V.N. Serova, V.E. Radzinskogo, I.B. Manuxina. 2020g. – 1008 s.];
Nooh A.M., Abdeldayem H.M., Girbash E.F., Arafa E.M., Atwa K., Abdel-Raouf S.M. Reprod. Sci., 2016; 23: 448-454. https://doi.org/10.1177/1933719115623643;
Moradan S., Nikkhah N., Mirmohammadkhanai M. Adv Ther., 2017; 34: 1211–1220;
Moore E., Shafi M. Obstet. Gynaecol. Reprod. Med., 2013; 23: 88-93. https://doi.org/10.1016/j.ogrm.2013.01.002;
Beavis A.L., Cheema S., Holschneider C.H., Duffy EL, Amneus MW. Gynecol. Oncol. Rep., 2015; 13: 71-75. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4563798/;
Concin N., Matias-Guiu X., Vergote I., Cibula D. et al. Radiother. Oncol., 2021; 154: 327-353. https://doi.org/10.1016/j.radonc.2020.11.018;
Gallos I.D., Yap J., Rajkhowa M. et al. Am. J. Obstet. Gynecol., 2012; 207: 266.e1-12. https://doi.org/10.1016/j.ajog.2012.08.011;
Simpson A.N., Feigenberg T., Clarke B.A. et al. Gynecol. Oncol., 2014; 133: 229-233.
Ørbo A., Arnes M., Vereide A.B. et al. BJOG, 2016; 123(9): 1512-1519. https://dx.doi.org/10.1111%2F1471-0528.13763;
Park J.Y., Lee S.H., Seong S.J. et al. Gynecol. Oncol., 2013; 129(1): 7-11. https://doi.org/10.1016/j.ygyno.2012.12.037;
Gressel G.M., Parkash V., Pal L. Int. J. Gynaecol. Obstet., 2015; 131: 234-239. https://doi.org/10.1016/j.ijgo.2015.06.031.
Қосымша файлдар
Жарияланды
Дәйексөзді қалай келтіруге болады
Журналдың саны
Бөлім
Лицензия
Осы журналда жарияланған мақалалар тек коммерциялық емес пайдалануды қарастыратын CC BY-NC-ND 4.0 (Creative Commons Attribution - Non Commercial - No Derivatives 4.0 International) лицензиясы бойынша лицензияланады. Бұл лицензия бойынша пайдаланушылар авторлық құқықпен қорғалған материалды көшіруге және таратуға құқылы, бірақ оларды коммерциялық мақсатта өзгертуге немесе пайдалануға рұқсат етілмейді. Лицензиялау туралы толық ақпаратты https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ сайтында алуға болады.