Қазақ популяциясындағы фолий қышқылы метоболизмінің гендер күйіне байланысты ҚРТ бағдарламаларының нәтижелері
DOI:
https://doi.org/10.37800/RM.1.2024.17-26Кілт сөздер:
қосалқы репродуктивті технологиялар (ҚРТ), фолий алмасуы, MTHFR, MTR, MTRR, IVF/ICSIАңдатпа
Өзектілігі: Фолий қышқылының алмасуы аналық бездердің жұмысына, имплантация процестеріне, эмбриогенезге және жүктіліктің жалпы ағымына әсер етеді. Жүйке түтігі ақауларының жиілігіне белгілі әсер етуден басқа, фолий қышқылы деңгейінің төмендеуі, гомоцистеин концентрациясының жоғарылауы және жүктіліктің әртүрлі асқынулары, соның ішінде қайталанатын өздігінен болатын түсік арасында байланыс болды. Фолий қышқылының метаболизмі нуклеотидтердің синтезі мен метилденуіне тікелей әсер етеді, бұл репродуктивті медицина саласында өсіп келе жатқан назарды аударады. Бедеулігі бар науқастарда IVF/ICSI процедураларының нәтижелеріне фолий метаболизмімен байланысты генетикалық нұсқалардың әсері зерттелуде. Дегенмен, нақты жауаптар әлі жоқ, өйткені деректер этникалық топтарда әртүрлі. Қазақ популяциясында қолайсыз генетикалық нұсқалардың АРТ бағдарламаларының нәтижелеріне әсері бұрын зерттелмеген.
Зерттеудің мақсаты – фолий метаболизмі гендерінің тасымалдаушы статусының қазақстандық популяциядағы ART бағдарламаларының нәтижелеріне әсерін анықтау.
Материалдар мен әдістері: MTHFR rs1801133 (C677T), rs1801131 (A1298C), MTR rs 1805087 (A2756G), MTRR rs1801394 полиморфизмдерін тасымалдауды ретроспективті зерттеу және эмбриондарды тасымалдау «PERSONA» ХҚКО-да (Алматы, Қазақстан) 2016-2022 жж.
Нәтижелері: Фолий қышқылының метаболизмі гендерінің қолайсыз полиморфизмдерінің тасымалдануы ART бағдарламаларының көп санымен, бедеуліктің ұзақтығымен, жүктілік санымен, дамымаған жүктілік/түсіктер санымен, тесілген фолликулалар санымен, алынған ооциттер санымен, жетілген жұмыртқалар санымен, ұрықтандыру жиілігі, бластоцист саны.
Қорытынды: Біздің зерттеу бедеулікпен ауыратын науқастардың 91%-ы MTHFR генінің rs1801133 және rs1801131, MTR генінің rs 1805087, MTR генінің rs180139R rs1801133 және rs1801131 полиморфизмдерінің сол немесе басқа қолайсыз аллельдері мен гено- типтерінің тасымалдаушылары екенін көрсетті. АРТ нәтижелеріне фолий қышқылының метаболизмі гендерінің қолайсыз полиморфизмдерінің тасымалдануының әсерін ескере отырып, анамнезінде ЭКҰ сәтсіз әрекеттері бар, жақсы сапалы эмбриондар, эмбриондардың даму блоктары, эуплоидты эмбриондар жоқ әйелдерге генотиптеуден өтуді ұсынуға болады. MTHFR генінің rs1801133 және rs1801131, MTR генінің rs 1805087, rs1801394 MTRR гені үшін және генотиптерді ескере отырып, келесі ART бағдарламасының алдында жекелендірілген алдын ала дайындықты тағайындайды.
Библиографиялық сілтемелер
Larina T, Suprun S. Folate cycle: pathogenetic mechanisms of pregnancy complications. Bull Physiol Pathol Respir. 2018;1(70):113-120. http://naukaru.ru/en/nauka/article/24381/view
Thaler CJ. Folate metabolism and human reproduction. Geburtshilfe Frauenheilkd. 2014;74(9):845–51.
https://doi.org/10.1055/s-0034-1383058
Yuan D, Chu J, Lin H, Zhu G, Qian J, Yu Y, Yao T, Ping F, Chen F, Liu X. Mechanism of homocysteine-mediated endothelial injury and its consequences for atherosclerosis. Front Cardiovasc Med. 2023;9:1-12.
https://doi.org/10.3389/fcvm.2022.1109445
Dai C, Fei Y, Li J, Shi Y, Yang X. A Novel Review of Homocysteine and Pregnancy Complications. Biomed Res Int. 2021. https://doi.org/10.1155/2021/6652231
Святова Г, Махмутова З. Популяционно-генетический анализ полиморфизма гена метилентетрагидрофолатредуктазы при дефектах невральной трубки в казахской популяции. 2008;156.
Svjatova G, Mahmutova Z. Population-genetic analysis of polymorphism of the methylenetetrahydrofolate reductase gene in neural tube defects in the Kazakh population. 2008;156. ISBN:978-601-7048-06-8. (in Russ.) https://webirbis.qmu.kz/lib/document/BOOK/D483DA00-422F-4612-90ED-0C3AD7839926/
Karimian M, Hosseinzadeh Colagar A. Methionine synthase A2756G transition might be a risk factor for male infertility: Evidences from seven case-control studies. Mol Cell Endocrinol. 2016;425:1-10.
https://doi.org/10.1016/j.mce.2016.02.012
Gonzales MC, Yu P, Shiao SPK. MTHFR Gene Polymorphism-Mutations and Air Pollution as Risk Factors for Breast Cancer: A Metaprediction Study. Nurs Res. 2017;66(2):152-163.
https://doi.org/10.1097/NNR.0000000000000206
Tan X, Yu Zh, Sao J, Chen L, Shen Y, Ding J, Shi W. Association between in vitro fertilization outcomes and inherited thrombophilias: a meta-analysis. J Assist Reprod Genet. 2016;33(8):1093-1098.
http://dx.doi.org/10.1007/s10815-016-0726-0
Murto T, Kallak TK, Hoas A, Altmäe S, Salumets A, Nilsson TK, Svanberg AS, Wånggren K, Yngve A, Stavreus-Evers A. Folic acid supplementation and methylenetetrahydrofolate reductase (MTHFR) gene variations in relation to in vitro fertilization pregnancy
outcome. Acta Obstet Gynecol Scand. 2015;94(1):65-71.
https://doi.org/10.1111/aogs.12522
Reyes-Engel A, Muñoz E, Gaitan MJ, Fabre E, Gallo M, Dieguez JL, Ruiz M., Morell M. Implications of human fertility of the 677C→T and 1298A→C polymorphisms of the MTHFR gene: Consequences of a possible genetic selection. Mol Hum Reprod. 2002;8(10):952–7.
https://doi.org/10.1093/molehr/8.10.952
Isotalo PA, Wells GA, Donnelly JG. Neonatal and fetal methylenetetrahydrofolate reductase genetic polymorphisms: An examination of C677T and A1298C mutations. Am J Hum Genet. 2000;67(4):986–990.
https://doi.org/10.1086/303082
Ishitani H, Ikeda Sh, Egashira K, Sugimoto M, Kume Sh, Minami N, Ohta T. Embryonic MTHFR contributes to blastocyst development. J Assist Reprod Genet. 2020;37(8):1807-1814.
https://doi.org/10.1007/s10815-020-01898-0
Kalimagambetov AM, Mukhamediyarova SK, Bekimbek AT, Rakisheva ZB, Belousov VY, Solomadin MV, K.A. Sadueva. Association of folate cycle polymorphic genes with pregnancy complications in women of the Kazakh ethnic group. Exp Biol. 2020;82(1):110–9. Available from: https://bb.kaznu.kz/index.php/biology/article/view/1477
D’Elia PQ, dos Santos AA, Bianco B, Barbosa CP, Christofolini DM, Aoki T. MTHFR polymorphisms C677T and A1298C and associations with IVF outcomes in Brazilian women. Reprod Biomed Online. 2014;28(6):733-738.
http://dx.doi.org/10.1016/j.rbmo.2014.02.005
Zeng H, Liu Z, Zhang L, Liu N. MTHFR 677TT is associated with decreased embryos and cumulative live birth rate in patients undergoing GnRHa short protocol: a retrospective study. BMC Pregnancy Childbirth. 2022;22(1):1-13.
https://doi.org/10.1186/s12884-022-04506-4
Zeng Sh, Wang X, Wang Y, Xu Zh, Zhang J, Liu W, Qian L, Chen X, Wei J, Yang X, Gong Zh, Yan Y. MTHFR C677T polymorphism is associated with follicle-stimulating hormone levels and controlled ovarian hyperstimulation response: a retrospective study from the clinical database. Fertil Steril. 2019;111(5):982-990.e2.
https://doi.org/10.1016/j.fertnstert.2019.01.016
Boudjenah R, Molina-Gomes D, Torre A, Bergere M, Bailly M, Boitrelle F, Taieb S, Wainer R, Benahmed M, De Mazancourt P, Selva J, Vialard F. Genetic Polymorphisms Influence the Ovarian Response to rFSH Stimulation in Patients Undergoing In Vitro Fertilization Programs with ICSI. Lobaccaro J-MA, editor. PLoS One. 2012;7(6):e38700.
https://doi.org/10.1371/journal.pone.0038700
Dobson AT, Davis RM, Rosen MP, Shen S, Rinaudo PF, Chan J, Cedars MI. Methylenetetrahydrofolate reductase C677T and A1298C variants do not affect ongoing pregnancy rates following IVF. Hum Reprod. 2006;22(2):450-456.
https://doi.org/10.1093/humrep/del396
Zheng-Jua R, Yan-Ping Zh, Peng-Wei R, Bo Y, Shi D, Zhu-Feng P, Liang-Ren L, WuRan W, Qiang D. Contribution of MTR A2756G polymorphism and MTRR A66G polymorphism to the risk of idiopathic male infertility Systematic Review and Meta-Analysis Medicine ® OPEN 1. China Sci Technol J Database. 2019;
http://dx.doi.org/10.1097/MD.0000000000018273
Ivanov AV., Dedul AG, Fedotov YN, Komlichenko EV. Toward optimal set of single nucleotide polymorphism investigation before IVF. Gynecol Endocrinol. 2016;32:11-18.
https://doi.org/10.1080/09513590.2016.1232793
Jarrett H, McNulty H, Hughes CF, Pentieva K, Strain JJ, McCann A, McAnena L, Cunningham C, Molloy AM, Flynn A, Hopkins SM, Horigan G, O’Connor C, Walton J, McNulty BA, Gibney MJ, Lamers Y, Ward M. Vitamin B-6 and riboflavin, their metabolic interaction, and relationship with MTHFR genotype in adults aged 18–102 years. Am J Clin Nutr. 2022;116(6):1767-1778.
https://doi.org/10.1093/ajcn/nqac240
Pavlik R, Hecht S, Noss U, Soldin OP, Mendu RD, Soldin SJ, Lohse P, Thaler CJ. Reduced Steroid Synthesis in the Follicular Fluid of MTHFR 677TT Mutation Carriers: Effects of Increased Folic Acid Administration. Geburtshilfe Frauenheilkd. 2022;82(10):1074-1081. https://doi.org/10.1055/a-1791-9358
Dattilo M, Giuseppe D, Ettore C, Ménézo Y. Improvement of gamete quality by stimulating and feeding the endogenous antioxidant system: mechanisms, clinical results, insights on gene-environment interactions and the role of diet. J Assist Reprod Genet. 2016;33(12):1633-1648.
http://link.springer.com/10.1007/s10815-016-0767-4
Приказ Министерства здравоохранения Республики Казахстан от 15 декабря 2020 №172 «О внесении изменений и дополнений к Приказу МЗ РК от 30 октября 2009 №627 «Правила проведения вспомогательных репродуктивных методов и технологий».
Order of the Ministry of Health of the Republic of Kazakhstan dated December 15, 2020 No. 172 "On Amendments and Additions to the Order of the Ministry of Health of the Republic of Kazakhstan dated October 30, 2009 No. 627 "Rules for assisted reproductive methods and technologies". (in Russ.)
https://online.zakon.kz/Document/?doc_id=38985208
Khalighi K, Cheng G, Mirabbasi S, Khalighi B, Wu Y, Fan W. Opposite impact of Methylene tetrahydrofolate reductase C677T and Methylene tetrahydrofolate reductase A1298C gene polymorphisms on systemic inflammation. J Clin Lab Anal. 2018;32(5):e22401.
https://doi.org/10.1002/jcla.22401
Li T, Chen Y, Li J, Yang X, Zhang H, Qin X, Hu Y, Mo Z. Serum homocysteine concentration is significantly associated with inflammatory/immune factors. PLoS ONE. 2015;10:e0138099.
https://doi.org/10.1371/journal.pone.0138099
Bayarsaihan D. Epigenetic mechanisms in inflammation. J Dent Res. 2011;90:9‐17.
Жүктеулер
Жарияланды
Дәйексөзді қалай келтіруге болады
Журналдың саны
Бөлім
Лицензия
Авторлық құқық (c) 2024 Жариялауға қабылданған қолжазбаға құқықтар журналдың баспагеріне беріледі. Материалдың толық немесе бір бөлігін қайта басып шығару кезінде автор осы журналдағы негізгі басылымға сілтеме жасауы керек.
Бұл жұмыс Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 бүкіл әлем бойынша .
Осы журналда жарияланған мақалалар тек коммерциялық емес пайдалануды қарастыратын CC BY-NC-ND 4.0 (Creative Commons Attribution - Non Commercial - No Derivatives 4.0 International) лицензиясы бойынша лицензияланады. Бұл лицензия бойынша пайдаланушылар авторлық құқықпен қорғалған материалды көшіруге және таратуға құқылы, бірақ оларды коммерциялық мақсатта өзгертуге немесе пайдалануға рұқсат етілмейді. Лицензиялау туралы толық ақпаратты https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ сайтында алуға болады.
